تفاوت هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و یادگیری عمیق چیست؟

تفاوت هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و یادگیری عمیق چیست؟ | به زبان ساده

مقدمه

تفاوت AI، ML و DL شاید این روزها زیاد شنیده باشی: هوش مصنوعی (AI)، یادگیری ماشین (ML)، یادگیری عمیق (DL)… ولی فرق اینا با هم چیه؟ آیا همه‌شون یکی‌ان؟ یا هر کدوم ماجرای خودشونو دارن؟
تو این مقاله قراره خیلی ساده، خودمونی و البته رسمی برات توضیح بدیم که هر کدوم از این مفاهیم دقیقاً چی هستن و چه تفاوت‌هایی با هم دارن. اگه دنبال درک راحت این مفاهیم هستی، جای درستی اومدی!

هوش مصنوعی چیست؟ (Artificial Intelligence)

هوش مصنوعی به زبان ساده یعنی ماشین یا سیستم‌هایی که می‌تونن مثل انسان فکر کنن، تصمیم بگیرن یا حتی یاد بگیرن.
هوش مصنوعی یه مفهوم کلیه که زیرشاخه‌های زیادی داره؛ مثل یادگیری ماشین و یادگیری عمیق. بیشتر…

مثال ساده: وقتی دستیار صوتی گوشیت بهت جواب می‌ده یا وقتی گوگل نقشه مسیر رو پیش‌بینی می‌کنه، همه این‌ها نمونه‌هایی از هوش مصنوعی هستن.

تعریف رسمی:
هوش مصنوعی شاخه‌ای از علوم کامپیوتره که به توسعه سیستم‌هایی می‌پردازه که می‌تونن کارهایی انجام بدن که به‌طور معمول به هوش انسانی نیاز دارن، مثل درک زبان، بینایی، تصمیم‌گیری و حل مسئله.

یادگیری ماشین چیست؟ (Machine Learning)

یادگیری ماشین در واقع یکی از زیرمجموعه‌های هوش مصنوعیه. توی یادگیری ماشین، به جای اینکه همه‌چیز رو به ماشین بگیم، خود سیستم با تحلیل داده‌ها یاد می‌گیره.

مثال ساده: وقتی یوتیوب یا اینستاگرام پیشنهادهایی بهت می‌ده که ممکنه دوست داشته باشی، اون سیستم داره با یادگیری از رفتار تو، تصمیم می‌گیره چی نشونت بده.

تعریف رسمی:
یادگیری ماشین به مجموعه‌ای از الگوریتم‌ها گفته می‌شه که به سیستم‌ها اجازه می‌ده بدون برنامه‌نویسی مستقیم، از روی داده‌ها یاد بگیرن و عملکرد خودشون رو بهبود بدن.

یادگیری عمیق چیست؟ (Deep Learning)

یادگیری عمیق یه زیرمجموعه تخصصی از یادگیری ماشینه که با الهام از ساختار مغز انسان طراحی شده؛ به کمک شبکه‌های عصبی مصنوعی (Artificial Neural Networks).

مثال ساده: سیستم‌هایی که عکس‌ها رو تحلیل می‌کنن و می‌فهمن توی تصویر یه گربه‌ست یا یه ماشین، از یادگیری عمیق استفاده می‌کنن.

تعریف رسمی:
یادگیری عمیق نوعی از یادگیری ماشینه که از چندین لایه شبکه عصبی برای تحلیل و یادگیری داده‌ها استفاده می‌کنه، مخصوصاً برای حجم داده‌های بزرگ و پیچیده مثل صدا، تصویر و ویدئو.

تفاوت هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و یادگیری عمیق (مقایسه ساده)

یه تشبیه خیلی ساده:

هوش مصنوعی مثل یه شهره

یادگیری ماشین یه محله تو اون شهره

یادگیری عمیق یه خیابون خاص توی اون محله‌ست

هر چی می‌ریم عمیق‌تر، تخصصی‌تر می‌شه.

چرا دونستن این تفاوت‌ها مهمه | تفاوت AI، ML و DL ؟

اگه با دنیای تکنولوژی و دیجیتال مارکتینگ سروکار داری یا حتی صرفاً کاربر کنجکاوی هستی، دونستن این تفاوت‌ها کمک می‌کنه بهتر بفهمی که پشت صحنه‌ی خیلی از ابزارها و اپلیکیشن‌هایی که استفاده می‌کنی، چه چیزهایی داره اتفاق می‌افته.

جمع‌بندی|تفاوت AI، ML و DL

حالا دیگه می‌دونی که هوش مصنوعی یه مفهوم کلیه، یادگیری ماشین بخشی از اون محسوب می‌شه و یادگیری عمیق هم یه روش خاص توی یادگیری ماشینه.
با دونستن این تفاوت‌ها، نه تنها می‌تونی بهتر با دنیای فناوری ارتباط برقرار کنی، بلکه اگر اهل یادگیری و توسعه باشی، مسیر رشد رو هم هوشمندانه‌تر انتخاب می‌کنی.